Andre Count-Sponville: “De hoogte van de geest is niet alleen beschikbaar voor gelovigen”

In zijn boeken beschrijft Andre Sponville spiritualiteit waarin noch God noch religie is. Hij roept op tot tolerantie en openheid en schetst het pad, lopen langs welke ongelovigen hun innerlijke leven kunnen vullen.

Interview met Andre Count-Sponville

Deze filosoof gaf lange tijd les in de Sorbonne (Universite Paris-I) en wijdde zich later aan boeken. Onder hen zijn het “Verdrag over desepoir et de la schoonheid, PUF, 2002), de” kleine verhandeling over grote deugden “(Petit Traite des Grandes Vertus, PUF, 1998), evenals het” filosofische woordenboek “(” Philosophical Dictionary ”(Dictionnaire Philosophique, PUF, 2001). Op 18 -jarige leeftijd ging hij weg van het geloof en werd een atheïst.

“Atheïsten moeten zo’n soort spiritualiteit creëren dat consistent is met het idee van de wereld, waar geen God is”. Deze oproep van de filosoof Andre Count-Sponville is verward door degenen voor wie spiritualiteit een synoniem is voor religiositeit. Ondertussen is hij ervan overtuigd dat iedereen die reden heeft een spiritueel leven heeft. Dit gaat niet over een kruistocht tegen alle religies, en nog meer niet om lachen om gelovigen. Als je ergens voor moet vechten, gelooft hij, is het voor seculiere spiritualiteit en gewetensvrijheid. Zijn oproep tot tolerantie en openheid is nu vooral relevant, wanneer verschillende fundamentalisten ons tot bloedvergieten duwen.

Psychologieën: Waarom verdedig je seculiere spiritualiteit?

Andre Count-Sponville: De belangrijkste redenen zijn drie. Eerste en belangrijkste: vele jaren wilde ik uitspreken over spiritualiteit. Ik ben een atheïst, een materialist en rationalist, maar dit is geen reden om een ​​spiritueel leven op te geven. Als ik een atheïst ben, betekent dit niet dat ik ermee instem om mijn ziel te ‘castreren’! Atheïsten ervaren niet minder interesse in spiritueel leven dan gelovigen. De tweede reden is een religieuze renaissance, ook in de gevaarlijkste vormen: fundamentalisme, obscurantisme, fanatisme … het lijkt mij dat het belangrijk is om dit

Dapoxetine

te bestrijden zonder in dezelfde intolerantie te vallen als de fanatiek gelovigen. Dit is slechts de derde reden – de wens om aan te tonen dat het mogelijk is om de idealen van het onderwijs en de seculiere samenleving te beschermen, zonder in haat van religie te raken.

Wat betekent het om een ​​atheïst te zijn?

MAAR. Tot.-VAN.: Dit betekent geloven dat God niet bestaat. “Negatief” geloof is ook geloof. Deze atheïst is anders dan agnostisch, die nergens in gelooft, hij weigert eenvoudigweg een oordeel te vellen. Ik neem een ​​compleet andere positie in! Ik ben niet neutraal en niet onverschillig. Ik heb geen bewijs – niemand heeft ze in deze zaken. Maar ik beschouw de argumenten tegen het bestaan ​​van God meer goed dan de argumenten in zijn voordeel.

Waarom, ondanks de zwakte van bewijs, het geloof in God in de samenleving wordt bewaard?

MAAR. Tot.-VAN.: De meeste gelovigen verlieten tegenwoordig het beruchte ‘bewijs’ van Gods wezen. En het zou niet onjuist zijn om hen hiervoor de schuld te geven – men kan het onmogelijke niet vasthouden … hun God wordt meer gevoeld met een hart dan de geest. Het is meer bekend door geloof dan door bewijs van zijn aanwezigheid. Geloof in God wordt bewaard omdat er geen bewijs is van zijn niet -bestaan. Omdat het bestaan ​​van de Schepper, zoals het lijkt, het nog mysterieuze bestaan ​​van het universum verklaart. Maar wat zal de Schepper zelf verklaren? Ten slotte is dit het belangrijkste, omdat dit geloof voldoet aan de behoeften van mensen – in aanmoediging, bescherming, liefde, troost … Almachtige, vol liefde en genade, de Vader is een steun in het leven, zij het denkbeeldig. Het is moeilijk om het te weigeren! Maar er is ook de dood – eigen of de dood van geliefden … om in God te geloven, is bijna altijd in het leven geloven na de dood. Het troost. Atheïsme is in sommige opzichten moeilijker. Maar hoe moet de waarheid eenvoudig zijn? In onze kracht, met behulp van deze “moeilijkheid”, om moed, gemoedsrust, geluk te voelen ..

Wat is het verschil tussen de bijbelse god, sprookjesachtige feeën en weerwolven?

MAAR. Tot.-VAN.: Drieduizend jaar beschaving! Evenals verschillende grootste genieën in de geschiedenis van de mensheid. Dit geldt met name in relatie tot filosofie. St. Augustine, Descartes, Pascal, Leibniz, Kant, Kierkegaard, Bergson, Levinas, Ricker en vele anderen herkenden zich in de god van Abraham en Jacob. En feeën en weerwolven zijn alleen overtuigend voor kinderen en onwetend. Ik accepteer de judeo -christelijke traditie serieus.

Hierdoor noem je jezelf een “trouwe atheïst”?

MAAR. Tot.-VAN.: Ja. Ik ben een atheïst, omdat ik niet in een God geloof. Maar ik ben trouw aan de principes die deze traditie in mezelf draagt. De moraal van het evangelie past bij mij. En dan is al onze beschaving joods-christelijk. Is het omdat ik een atheïst ben, ik moet ernaar streven het te vernietigen? Dit soort redeneren betekent atheïsme verwarren met barbarisme of nihilisme. Dit is niet voor mij! Ik wil eerder mijn kinderen de morele waarden overbrengen waarop ik zelf ben opgevoed, die onze geschiedenis, onze samenleving, hoe we leven en hoe we liefhebben. Ongeloof in God is geen reden om gerechtigheid, vrede, liefde, onze ideeën over het leven en de mensheid op te geven.

Hoe spiritualiteit verschilt van religiositeit?

MAAR. Tot.-VAN.: Het is als een geheel en een deel. Spiritualiteit is het leven van de geest. Religie is slechts een van de vormen. Omdat eeuwenlang in westerse landen de enige waargenomen vorm van spiritualiteit religie (namelijk het christendom) was, geloofden mensen uiteindelijk dat religie en spiritualiteit één en hetzelfde waren. Maar dit is helemaal niet. Het is voldoende om een ​​paar stappen terug te trekken, hetzij in de tijd (zeg, tegen de Griekse wijzen) of in de ruimte (bijvoorbeeld oost, boeddhistisch of taoïstisch), om de grootste spirituele tradities te ontdekken die op geen enkele manier religies in de westerse zin zijn , dan is er een geloof in God.

Wat is deze “spiritualiteit zonder God”?

MAAR. Tot.-VAN.: Allereerst is er alles wat betrekking heeft op moraliteit, ethiek, wat ik de trouw van traditie noem. Maar er is een andere kant. Spiritueel leven is het leven van de Geest, een redelijk leven. Maar wat is de geest? “Een ding dat denkt,” zou Descartes antwoorden. Het maakt niet uit wat voor ‘ding’ is, de hersenen, hoe ik denk, of immateriële substantie, zoals Descartes geloofde. Dit vermogen dat we hebben is belangrijk – denken, liefhebben, willen. De hersenen zijn niet alleen nodig om een ​​auto -atlas te lezen of iets te bestellen via internet. Wij zijn de uiteindelijke wezens die gericht zijn aan oneindige, voorbijgaande wezens die openstaan ​​voor eeuwigheid, beperkte wezens die streven naar het absolute. Spiritualiteit is om deze verbinding op zich te onthullen, om het te ervaren, te leven. Hierin staat spiritualiteit in contact met mystiek, dat zich kan manifesteren in de vorm van een “veranderde staat van bewustzijn”, in de uitdrukking van onze psychologen. Met andere woorden, het kan zich manifesteren door een aantal speciale ervaringen: tegelijkertijd geheimen en bewijs, volledigheid, eenvoud, eenheid, sereniteit, acceptatie, vrijheid … eigenlijk is dit wat Freud het “oceanische gevoel” noemde: Geen ontmoeting met een compleet anders – God, maar God, maar de fusie met hetzelfde – met de natuur, formatie, eeuwig reëel.

Dit is wat ik wilde begrijpen, zowel op de westerse filosofen-epicurus, Mark Aurelius, Spinoza, Nietzsche, Wittgenstein, Wittgenstein-en op de oosterse denkers-lao Tzu, Nagarjunu, Prazhnyanpad, Krishnamurti … Filosofie heeft geen grenzen. Spiritualiteit ook.

U suggereert ons vrij van het ego. Waar heb je zo’n idee gekregen waar?

MAAR. Tot.-VAN.: Uit ervaring. Er zijn dingen die veel interessanter zijn om lief te hebben dan jezelf, wat onmetelijk fascinerend is dan egoïsme of narcisme. Je kunt jezelf niet als het centrum van het universum als je hele leven beschouwen en om je eigen neus niet verder te zien! Je kunt niet volledig aan je onbewuste worden opgehangen, alleen je “ik” wees geïnteresseerd in. De spiritualiteit die ik voorstel, heeft niets te maken met zelfbepalingen of een gesloten bestaan ​​in een gezellig cocon van innerlijk leven. Dit is nogal openheid – voor andere mensen, de wereld, oneindigheid.